Msze online
Czym się różni buddyzm od chrześcijaństwa? Największe różnice dotyczą samej istoty Boga, a w zasadzie jego braku, a także spraw ostatecznych, związanych z tym, co stanie się po śmierci – zamiast potępienia lub zbawienia będzie to reinkarnacja.
Budda - mędrzec z rodu Śakjów
Budda jest postacią historyczną, był księciem z rodu Śakjów, żyjącym prawdopodobnie w VI/V w. p.n.e. (choć można znaleźć też informacje o tym, że żył i działał w V/IV w. p.n.e.), w dawnych Indiach, w ich północnej części, przy granicy z Nepalem. Dziś te ziemie prawdopodobnie należą do tego drugiego państwa.
Jego życiorysy znajdziemy w wielu kronikach (ojcem Buddy był król Suddhodana), choć w części z nich prawda zlewa się z mitami, przykładem są nadprzyrodzone znaki towarzyszące jego narodzinom, przepowiednie związane z nowo narodzonym itp. Podobno jego ojciec za wszelką cenę chciał, by młody Siddhartha Gautama, takie było bowiem prawdziwe imię Buddy, został następcą tronu i otoczył go luksusem. Młodzieniec żył w złotej klatce, nie znając zupełnie życia poza pałacem. W wieku 16 lat poślubił Jasodharę, a po kolejnych 13 narodził się jego syn Rahula.
Mniej więcej w tym czasie Siddharta opuścił potajemnie pałac i po raz pierwszy zobaczył „prawdziwe życie”: śmierć, cierpienia, choroby, nędzę. Uciekł z pałacu, został żebrakiem, potem mędrcem i ascetą – poszukiwania celu życia trwały 6 lat. Po porzucenia ascezy przez 49 dni miał pościć i medytować pod drzewem Bodhi, gdzie doznał Oświecenia, poznał Szlachetne Prawdy, zrozumiał świat i stał się Buddą, a więc Przebudzonym. Zaczął nauczać, skupił wokół siebie uczniów (wśród których z czasem pojawiła się jego rodzina), podobno czynił też cuda i nawracał. Zmarł około 80. roku życia w mieście Kusinagar (jego wyznawcy wierzą, że wszedł tam w stan parinirwany, coś pomiędzy życiem a śmiercią).
Buddyzm a chrześcijaństwo – różnice
Między buddyzmem a chrześcijaństwem różnica jest zasadnicza: to stosunek do samej istoty Boga, którego w buddyzmie brak w centrum wierzeń (zakłada się, że są bogowie, ale to istoty, które nie osiągną Nirwany, stojąc pod tym względem niżej od człowieka). W buddyzmie praktykuje się religię bez Boga.
Drugą różnicą jest podejście do śmierci i życia po niej – zamiast potępienia lub zbawienia w buddyzmie mamy reinkarnację (nowe wcielenie) lub osiągnięcie Nirwany (wyzwolenie się od cyklu narodzin i śmierci). W buddyzmie nic nie jest trwałe, nawet to, co mogłoby się wiązać z boskością.
Brak w buddyzmie świętej księgi w rodzaju Pisma Świętego. Owszem, są pewne kanony, ale przekazywane głównie ustnie i ich interpretacja daje szerokie pole do popisu. Osiągnięcie Nirwany lub w ogóle szczęścia zależy w dużej mierze od indywidualnych wyborów, nauki Buddy są tylko wskazówką, nie dogmatami, nie zakazami i nakazami (wiemy o wyborze, konsekwencjach, ale sami decydujemy).
Różnica buddyzmu i chrześcijaństwa tkwi w podejściu do zbawienia (w buddyzmie nikt za nikogo nie umarł, by odkupić grzechy), nieba, piekła, Sądu Ostatecznego – o tym, w jakim ciele się odrodzimy decyduje karma, suma uczynków dobrych i złych.
Wiara w Jezusa jest ściśle związana z jego osobą, z jego misją, słowami, wiara w Buddę przypomina bardziej filozofię, postawę życiową, można wręcz spotkać się z twierdzeniami, że buddyzm mógłby istnieć bez Buddy.
Budda odrzucił wszelkie namiętności, uczucia jako przeszkodę na drodze do oświecenia – inne jest pojmowanie grzechu, ale i miłość, jakże ważna w chrześcijaństwie, traktowana jest w buddyzmie jako przeszkoda na życiowej drodze ku Nirwanie. Poza tym w buddyzmie nie ma pojęcia duszy, istnieją tylko konkretne byty, które łączy z sobą odwieczna sieć różnych zależności.
Buddyzm a chrześcijaństwo – podobieństwa
Mówi się, że różnice między buddyzmem a chrześcijaństwem są głębokie, zaś podobieństwa między buddyzmem i chrześcijaństwem nieliczne. Mimo tego w wielu apokryfach, związanych zwłaszcza z tymi latami życia Jezusa, o których brak informacji w Ewangeliach, mowa o tym, że Jezus spotkał się z naukami Buddy i wiele z nic zaczerpnął. Na pewno obie postacie łączy – mimo różnic w pochodzeniu – styl życia, jaki wybrali, asceza, wędrówka, nauczanie, opowieści o czynionych cudach. Na pewno obie religie łączy duchowość, ważna rola skupienia/medytacji, monastycyzm (choć tu w służbie człowieka nie Boga), odrzucenie żądzy i namiętności jako źródła cierpienia i zła, potępienie krzywdzenia innych (w buddyzmie rozszerzone do wszelkich form życia). W obu wierzeniach znalazło się miejsce na życie zakonne.
Dla tych, którzy chcą dowiedzieć się więcej: buddyzm – co to jest nonteizm?
Buddyzm jest religią nonteistyczną powstałą na przełomie VI/V w. p.n..e. Jej założycielem był Budda.
Cóż oznacza słowo „nonteistyczny”? Nauki Buddy ani nie negują istnienia jakiegoś bytu wyższego, ani go nie głoszą, nie potwierdzają, nie afirmują. Ważniejsze od istoty Boga jest tutaj własne oświecenie.
Samo słowo „buddyzm” powstało wiele wieków po powstaniu religii, w dodatku nie w jej ojczyźnie, Indiach, a w kulturze europejskiej – sami buddyści mówili o dharmie, sasanie lub buddhasasanie.
Buddyzm opiera się na tak zwanych Czterech Szlachetnych Prawdach oraz na Ośmiorakiej Ścieżce. Kolejne Prawdy mówią o cierpieniu (nieustannie cierpimy, ponieważ nie ma nic trwałego, nasze życie nieustannie się zmienia, starzejemy się, napotykamy na ból, śmierć bliskich itp.), przyczynie cierpienia (nasze namiętności, słabości, żądze są przyczyną cierpienia), ustaniu cierpienia (aby usunąć cierpienie, musimy całkowicie porzucić jego przyczyny, a więc dostąpić stanu zwanego Nirwaną) i wreszcie ścieżce prowadzącej do ustania cierpienia (to trzymanie się zasad Ośmiorakiej Ścieżki). Zasady Ośmiorakiej Ścieżki można jednym zdaniem określić jako właściwe poglądy, postępowania, mowę, działanie, życie, dążenia, skupienie i medytację. To praktyczne sposoby na wcielenie w życie zasad Szlachetnych Prawd.
Przytoczone zasady mają dość luźną, nie do końca określoną strukturę, sam buddyzm także jest i organizacyjnie, i doktrynalnie dość swobodny, powstało bardzo wiele szkół i odłamów tej religii. Obecnie uznaje się trzy wielkie tradycje – Theravadę (najbardziej tradycyjny), Mahajanę (wiele związków z filozofią, Budda staje się tu symbolem, ludziom pomagają byty zwane bodhisattwami) i Wadżrajanę (buddyzm tantryczny lub ezoteryczny). Nieco odmienny jest buddyzm zen, związany z Japonią, odrzucający kult Buddy i formuł sakralnych, a wywodzący się z Mahajany. Najpopularniejszym symbolem buddyzmu jest tak zwane Koło Dharmy.
Buddyzm jest jedną z najliczniej wyznawanych religii świata – liczbę wyznawców określa się między 400 a 500 milionów, ogromna większość z nich mieszka w Azji (Indie, Nepal, Azja Południowo-Wschodnia, Japonia, Korea, Chiny). W Polsce mieszka ich niespełna 15 tysięcy.
Komentarze:
bądź pierwszy!